بطور کلي جرثقيل وسيله است براي جابجايي بارها, اما جرثقيلها انواع گوناگوني دارند و براي کارهاي مختلف از جرثقيلهاي مختلف استفاده ميشود. بيشترين موارد استفاده از جرثقيل در ساخت پروژهاي عمراني و صنعت است اما در امور عمراني استفاده از جرثقيل معمولا موقتي است و تا زماني که پروژه به اتمام برسد از آن استفاده ميشود.
در زير به معرفي انواع جرثقيل و تصاويري از آنها ميپردازيم:
جرثقيل متحرک:
معمولي ترين نوع جرثقيل شامل يک پلتفرم متحرک است که بر روي آن يک تير تلسکوپي و يا يک خرپا نصب شده است. اين نوع جرثقيلها ميتوانند داراي چرخ – ريل و يا حتي سوار بر يک کاميون باشند. در اين نوع جرثقيلها جابجايي بارها يا بوسيله کابل و يا با سيلندرهاي هيدروليکي صورت ميگيرد.

جرثقيل متحرک
جرثقيل تلسکوپي:
اين نوع جرثقيل داراي يک تير (بازو) است که ساخته شده از چندين تير آهن قوطي شکل است که به داخل يکديگر ميروند. يک سيستم مکانيکي هيدروليکي اين تيرهاي قوطي شکل را کنترل ميکند تا بتوان بازوي جرثقيل را بلند و کوتاه کرد.

جرثقيل تلسکوپي
تاور کرين ( جرثقيل برجي ):
اين نوع جرثقيل در بيشتر پروژهاي عمراني بزرگ مورد استفاده قرار ميگيرد. زماني که اين جرثقيل بر روي زمين نصب ميشود بهترين ترکيب از ارتفاع و قدرت جابجايي را تامين ميکند. در قسمت پشت اين جرثقيل وزنه هايي (معمولا از جنس بلوکهاي سيماني) وصل ميشود که به وزنه هاي تعادل معروفند. همچنين کابلي که دو قسمت جرثقيل را به يکديگر متصل ميکند براي تعادل جرثقيل است. ( يک طرف تاور کرين کوتاه تر از طرف ديگر آن است. اين موضوع به اين دليل است که امکان مانور بيشتري داشته باشد اما زماني که باري از جرثقيل آويزان شود به دليل اينکه بازوي ممان آن بلندتر از بازوي ممان وزنه هاي تعادل است تمايل دارد جرثقيل را به سمت خود بکشد و باعث افتادن آن شود که با استفاده از کابلهاي متصل کننده دو قسمت از اين موضوع جلوگيري ميشود. در غير اينصورت براي جبران اين ممان قوي نياز بود وزنه هاي تعادل وزني بسيار بيشتر از اجسامي که با جرثقيل جابجا ميشوند داشته باشند.)

تاور کرين ( جرثقيل برجي )

اطلاعات بيشتر راجع به جرثقيلهاي برجي – تاور کرين ها را از اينجا بخواهيد
جرثقيلهاي کاميوني:
جرثقيلهاي کاميوني با چرخ امکان جابجايي سريع و همچنين مانور زياد دارند اما به دليل قدرت کم آنها بيشتر براي کارهاي کوچک مورد استفاده قرار ميگيرند. در ضمن پايه هاي تعادل بايد در زمان استفاده از آن بر روي زمين محکم شوند تا علاوه بر ايجاد تعادل براي جرثقيل از ترکيدن لاستيکهاي آن جلوگيري شود.

جرثقيلهاي کاميوني

جرثقيل مخصوص زمينهاي ناهموار:
اين نوع جرثقيل بيشتر براي پروژه هاي راهسازي و مواردي که جرثقيل بايد در يک زمين ناهموار عمليات انجام دهد مورد استفاده قرار ميگيرد. معمولا اين جرثقيلها تک موتوره هستند و از همان موتوري که براي جابجايي خود جرثقيل استفاده ميشود براي جابجايي بارها استفاده ميکند.

جرثقيل مخصوص زمينهاي ناهموار
لودر جرثقيل:
جزو بزرگترين جرثقيلهاي موبيل (قابل جابجايي) است. از قدرت نسبتا بالايي برخوردار است. قسمتهاي مختلف بازوي جرثقيل در زماني که مورد استفاده قرار نميگيرد در همديگر جمع ميشود تا فضاي کمتري را اشغال کند.

لودر جرثقيل
جرثقيل معلق:
اين نوع جرثقيلها بيشتر در کارخانه مورد استفاده قرار ميگيرند. برخي از انوع اين نوع جرثقيلها ميتوانند بارهاي بسيار سنگيني را جابجا کنند. اين جرثقيل قابليت جابجايي در يک مسير را دارد و بر روي ريلي که براي آن در نظر گرفته شده است حرکت ميکند.

جرثقيل معلق
جرثقيلها ماشين آلات جدا نشدني از امور عمراني هستند و از آنها در تقريبا همه کارهاي عمراني از جمله ساختمان سازي – پلسازي – سد سازي و … استفاده ميشود. به همين دليل براي يک مهندس داشتن اطلاعات کافي در اين رابطه ضروري است. کاتالوگ و برگه هاي راهنمايي که همراه هر جرثقيل داده ميشود براي محاسبه حداکثر باري که جرثقيل ميتواند در يک ارتفاع و زاويه خاص جابجا کند را مورد استفاده قرار ميگيرد. همچنين اپراتور جرثقيل بايد فردي باتجربه و کاربلد باشد تا بتواند با رعايت کامل ايمني بيشترين بازده را از جرثقيل بگيرد.

منبع: انواع جرثقيلها - سيويلتکت